Onlangs pleitte Vlaamse journalist Ilse Ceulemans, Vlaamse journalist, voor een mamapauze: een periode van minder werken gedurende de tijd dat de kinderen klein zijn. Eigenlijk is dat wat veel jonge mama’s doen, zodra er kinderen komen gaan ze in deeltijd werken. Terwijl Nederland koploper is in deeltijd werk voor vrouwen, is deeltijd werk in België minder gebruikelijk. Het klinkt als een ideale oplossing, maar het Nederlandse voorbeeld laat zien dat dat het niet is. Bijna de helft van alle vrouwen is namelijk economisch niet zelfstandig omdat ze minder verdienen dan 900 euro per maand. Vrouwen zijn daarmee kwetsbaar voor armoedeval en met hen vaak (jonge) kinderen: dat is een ongewenste situatie. Sterker nog, daar moeten we samen iets aan doen! Ik pleit daarom voor een oplossing waarin tijd vrij wordt gemaakt voor zorg in periodes wanneer dat nodig is, net als Ceulemans, maar dan niet enkel voor mama’s. Ik pleit voor levensloop economische zelfstandigheid voor iedereen: vrouwen en mannen.
Levensloop economische zelfstandigheid gaat uit van het principe dat iedereen zijn eigen geld verdient om op eigen benen te kunnen staan. Iedereen werkt dus om economisch zelfstandig te zijn. Daarbij wordt in Nederland uitgegaan van een bedrag van 900 euro per maand. Kies je ervoor om even niet je eigen geld te verdienen, of zijn de omstandigheden daar niet naar, dan compenseer je die tijd met een periode dat je meer werkt, of je werkt langer door. Op die manier zorg je ervoor dat je ook voor na je werkzame leven een volwaardig pensioen opbouwt.
Wanneer we een loopbaan zo bekijken biedt het vrouwen én mannen de mogelijkheid om tijdelijk minder of niet te werken. Dat kan de nodige rust en/of tijd bieden om iets te doen wat op dat moment meer aandacht en tijd eist, zonder dat dit direct grote financiële consequenties voor het individu heeft.
Het vraagt een andere kijk op de levensloop en carrière van mensen en vereist daarmee waarschijnlijk ook om verschillende wettelijke regelingen opnieuw tegen het licht houden.
Maar in eerste instantie vraagt het om een andere kijk op geld verdienen en voor elkaar zorgen. Ceulemans definieert haar probleem als een vrouwenprobleem en zoekt de oplossing ook bij vrouwen, daarmee legt zij de verantwoordelijkheid voor zorg neer bij vrouwen. De consequenties van deze keuzes blijven dan ook bij vrouwen liggen. Het resultaat is in Nederland duidelijk zichtbaar: de helft van de vrouwen is economisch niet zelfstandig vanaf het moment dat ze minder gaan werken. Daarmee houdt de mamapauze vrouwen in armoede. Dat is oneerlijk en niet wenselijk.
Het wordt daarom tijd dat we deze keus tussen werk en zorg niet enkel bij vrouwen leggen, maar bij vooral ook bij mannen en de overheid.